Wycena przedsiębiorstw oraz spółek podejściem majątkowym – metody:
- Metoda skorygowanych aktywów netto
- Metoda odtworzeniowa
- Metoda likwidacyjna
- Uporządkowana likwidacja
- Szybka/nagła likwidacja
Metoda skorygowanych aktywów netto – najczęściej stosowana metoda majątkowa – etapy:
- przegląd aktywów i pasywów wycenianego podmiotu
- skorygowanie wartości aktywów, zobowiązań i rezerw na zobowiązania do ich wartości godziwych/rynkowych
- potencjalna identyfikacja i szacowanie wartości aktywów i zobowiązań nierozpoznanych w bilansie wycenianego podmiotu
- wyliczenie wartości skorygowanych aktywów netto jako sumy wartości godziwych aktywów pomniejszonej o sumę wartości godziwych zobowiązań i rezerw na zobowiązania
Wycena przedsiębiorstw, spółek metodą skorygowanych aktywów netto – kiedy stosujemy?
- „non-stand alone business” – podmioty gospodarcze charakteryzujące się ograniczoną niezależnością operacyjną (lub jej całkowitym brakiem),
- spółki o strukturach holdingowych
- podmioty o niskiej rentowności lub generujące straty
- podmioty nie prowadzące działalności operacyjnej
- podmioty „uśpione”
- podmioty w fazie inwestycyjnej
- podmioty w początkowej fazie prowadzenia działalności operacyjnej
Najczęściej największa korekta w porównaniu do wartości księgowych netto odnosi się do nieruchomości (grunty i budynki oraz budowle).
Wycena przedsiębiorstw oraz spółek metodą skorygowanych aktywów netto – zagadnienia
Kontrowersyjne
- Ujawnianie wartości niematerialnych i prawnych (znak firmowy, znaki towarowe) – czy to naprawdę może być przedmiotem transakcji sprzedaży? Czy wartości niematerialne nie odnoszą się do generowania przepływów pieniężnych, w konsekwencji, czy nie mieszamy podejścia dochodowego i majątkowego?
- Struktury holdingowe – czy punktem wyjścia bilans jednostkowy czy bilans skonsolidowany wycenianego przedsiębiorstwa, spółki? W jaki sposób traktować spółki zależne? Szacować wartości godziwe spółek zależnych jako akcje udziały czy też wartości godziwe aktywów i pasywów spółek zależnych?
- Środki trwałe nie posiadające wartości rynkowych (nie będące przedmiotem obrotu rynkowego – z reguły specjalistyczne maszyny i urządzenia) – jak je wyceniać? Stosowane są dwie możliwości: 1) zamortyzowany koszt odtworzenia, 2) metoda dochodowa. Pierwsza możliwość wydaje się być poprawna, druga raczej nie gdyż miesza podejście majątkowe i dochodowe
- Zapasy – produkcja w toku i wyroby gotowe - jak wyceniać? Stosowane są dwie możliwości – 1) cena sprzedaży minus koszty (doprowadzenia do) sprzedaży, 2) reguła rachunkowości – mniejsza z wartości: koszt produkcji i cena sprzedaży minus koszty (doprowadzenia do) sprzedaży. Pierwsza możliwość wydaje się być poprawna.
- Aktywo/rezerwa z tytułu podatku odroczonego – stosować od różnic pomiędzy oszacowaną wartością godziwą a wartością księgową? Odpowiedź twierdząca wydaje się być poprawna.
Wycena przedsiębiorstwa, spółki metodą odtworzeniową - polega na wyznaczeniu wartości majątku wycenianego przedsiębiorstwa, spółki poprzez określenie, aktualnych na dzień wyceny, nakładów inwestycyjnych i kosztów, niezbędnych do odtworzenia identycznego lub podobnego pod względem rzeczowym majątku. Wartość odtworzeniowa wycenianego składnika środków trwałych to różnica między aktualną ceną nowego obiektu a rzeczywistym jej zużyciem wynikającym z oceny przez specjalistę (rzeczoznawcę majątkowego) – tzw. zamortyzowany koszt odtworzenia.
Wycena przedsiębiorstwa, spółki metodą likwidacyjną – polega na wyznaczeniu wartości majątku wycenianego przedsiębiorstwa, spółki przy założeniu przeprowadzenia likwidacji podmiotu. Jest stosowana dla podmiotów trwale przynoszących straty lub podmiotów gdzie przewidywane jest zakończenie działalności.
Metoda skorygowanych aktywów netto jest często pierwszym etapem do przeprowadzenia metody likwidacyjnej – cztery główne korekty:
- dyskonto w odniesieniu do wartości godziwych (zamortyzowanego kosztu odtworzenia) środków trwałych i wartości niematerialnych odzwierciedlające ceny sprzedaży majątku w procesie likwidacji plus koszty doprowadzenia do sprzedaży
- rezerwa na koszty likwidatora/syndyka
- rezerwa na straty operacyjne podczas okresu likwidacji
- rezerwa na koszty odpraw pracowniczych
